Aktualności

Odkrywanie historii polskiej tradycji topienia Marzanny - Dowiedz się więcej

30-05-22 - Autor postu - Małgorzata

Tak naprawdę nie wiadomo, kiedy pojawiła się tradycja topienia Marzanny. Wywodzi się ona z pogańskich obrzędów ofiarnych. Ten starosłowiański zwyczaj ma na celu odpędzić zimę i przywołać wiosnę. W dawnych czasach ludzie mogli przeżyć tylko dzięki hodowli bydła i plonom ziemskim, a te uzależnione były od odpowiednich warunków pogodowych, dlatego tak ważne było, aby nadeszła wiosna, a wraz z nią ciepłe dni, sprzyjające wzrostowi roślin jadalnych i zbóż. Dla tych ludzi tradycja topienia Marzanny oznaczała powrót do normalnego życia.

Co oznacza topienie Marzanny?

Marzanna symbolizuje śmierć, zimę i utratę życia. Palenie lub topienie kukły wykonanej z białego płótna i słomy miało na celu odpędzić zimę i przywołać ciepłą, obfitująca w urodzaj wiosnę.  

Niszczenie Marzanny to nie był niewinny obrzęd, lecz rytuał o zabarwieniu symbolicznym. Dawał nadzieję na odrodzenie życia i odpędzał złe wróżby.

Znaczenie topienia Marzanny w dzisiejszych czasach

W dzisiejszych czasach tradycja topienia Marzanny jest związana przede wszystkim z zabawą. We wsiach i miasteczkach przygotowuje się kukłę, po czym niesie się ją w dużej grupie nad pobliską rzekę lub jezioro i wrzuca do wody. Najczęściej obrzęd ten kultywowany jest 21 marca w szkołach, kiedy to przypada dzień wagarowicza.

Tradycja topienia Marzanny to jeden z nielicznych obrzędów, który jest obchodzony do dziś, chociaż w zależności od regionu w różny sposób. W wielu miejscach Marzanna jest topiona, jednak zdarza się, że jest odzierana z łachmanów i podpalana, a dopiero na końcu topiona. Ciekawe jest to, że w kilku miejscowościach w Polsce topi się męską wersję Marzanny, czyli Marzanioka.

Zdarzało się, że podczas obrzędu dochodziło do tzw. złych wróżb. Jeżeli ktoś dotknął Marzanny, która pływała to osobie tej mogła uschnąć ręką. Nie wolno się także obejrzeć za siebie po rytuale, ponieważ mogło to przynieść chorobę. Najgorsza zła wróżba to ta, która mówi, że jeśli ktoś potknie się podczas topienia Marzanny, to w nadchodzącym roku może spotykać go śmierć.


Wpisy dotyczące artykułu